امروزه بسته بندیها نیز جنبه تخصصی و علمیتری پیدا نمودند. به گونه ای که امروزه به یک رشته علمیتبدیل گردیده و تدریس آن در مراکز تخصصی برای خیلی از مشاغل از ضروریات محسوب میگردد. با این مقدمه مختصر در نوشته پیش رو از باربری تهران پیرامون بسته بندی تخصصی توضیحاتی ارائه خواهیم داد.
به اعمال و کارهایی که جهت سالم نگه داشتن کالا صورت میپذیرد بسته بندی میگویند. این عمل ممکن است برای حمل و نقل و یا نگهداری صورت پذیرد. بسته بندی بنا براحتیاج و نوع کالا انواع مختلفی دارد و امروزه به صورت امری تخصصی تبدیل شده. در ادامه پیرامون آن توضیح خواهیم داد.
اگر بخواهیم در مورد فرایند بسته بندی به صورت تخصصی تر تعریفی بکار ببریم میتوانیم بگوییم بسته بندی تخصصی عبارت است از استفاده از مواد خاص و انجام اعمال ویژه جهت حفظ و سلامتی کالا و محصولات مختلف. امروزه بسته بندیها جنبه تخصصی بیشتری پیدا نموده و برای هر نوع کالا و محصول تولید کنندگان موظف هستند بسته بندی خاص آن دسته را بکار گیرند. بنابراین میتوان بسته بندی تخصصی را در انواع زیر تقسیم بندی نمود:
مطالب مرتبط : روشهایی برای اسباب کشی راحت تر
از قدیمیترین و تخصصی ترین نوع بسته بندی استفاده از شیشه در نگهداری و انتقال محصولات است. استفاده از ظروف شیشه ای را میتوان اولین نوع تخصصی بسته بندی نامید که برای نگهداری و حمل مواد غذایی خصوصا مایعات از آن استفاده میشده و تا به امروز نیز ادامه دارد. از مزیتهای استفاده از شیشه میتوان به خاصیت خنثی بودن آن اشاره نمود. بدین معنی که نگهداری مواد غذایی هر چند حالت اسیدی داشته باشند تاثیری در کیفیت آن نخواهند داشت. به همین دلیل تاکید میگردد نگهداری مایعاتی مانند آب لیمو، سرکه، الکل و حتی داروهای شیمیایی به خاطر حفظ سلامت و عدم تغییرات در کیفیت آن در ظروف شیشه ای بسته بندی گردد.
با اختراع فلز و توسعه تولید آن در جوامع استفاده از این ماده صنعتی نیز در بسته بندیها رواج گسترده ای یافت و برای سالم نگه داشتن برخی از مواد از بسته بندی فلزی استفاده گردید. استفاده از فلز در بسته بندی دارای انواع مختلفی میباشد. بدین معنی که از فلزاتی مانند آلومینیوم بخاطر مقاومت بالا در برابر خوردگی در بسته بندی مواد غذایی و حتی دارویی استفاده میگردد. در همین نوع بسته بندی استفاده از فلز آهن نیز جایگاه ویژه ای دارد که بیشتر در صنایع نفتی، شیمیایی و حتی غذایی ( البته با شرایط خاص) از این ماده استفاده میگردد.
از رایج ترین و پرمصرف ترین نوع بسته بندی تخصصی در سرتاسر دنیا استفاده از کاغذ میباشد که خود دارای انواع مختلفی است. استفاده از لایههای پوشش داخلی در استفاده از بسته بندی کاغذی نیز مرسوم میباشد. بدین معنی که بخاطر حفظ بهداشت و سلامت کالایی مانند مواد غذایی از لایههای نازک آلومینیوم و یا برای سلامت کالا از لایههای حباب پلاستیک در بسته بندی کاغذی استفاده میگردد.
در چند دهه اخیر و با روی کار آمدن پلاستیک استفاده از این ماده در امر بسته بندی رونق زیادی یافته است و بخاطر سبک بودن، مقاومت خوب در برابر خوردگی و دیگر موارد از این ماده در بسته بندی محصولات مختلف خصوصا مواد شیمیایی مانند انواع شویندهها و مواد نفتی مانند مواد تهیه شده از نفت و حتی مواد خوراکی مانند لبنیات و روغنهای خوراکی استفاده میگردد. البته بایستی در نظر داشت که استفاده از پلاستیک در مواد غذایی و دارویی هر چند مرسوم میباشد اما شرایط ساخت و نگهداری و خاص خود را دارد.
یکی دیگر از موارد بسته بندی تخصصی استفاده از چوب در بسته بندی برخی محصولات میباشد. هر چند برای محصولاتی کوچک شاید جنبه تزئین و زیبایی داشته باشد. اما در مواردی از چوب بخاطر حفظ سلامت کالا، جابجایی راحت و امنیت کالا اولویت امر میباشد. از این نوع بسته بندی برای حمل اشیائی مانند بدنه خودرو، لوازم حساس آزمایشگاهی و دیگر موارد که حفظ سلامت آنها مهم میباشد مورد استفاده قرار میگیرد.
نکته مهمیکه بایست در مورد آن توضیح داده شود این میباشد که در صنعت بسته بندی تخصصی میتوان به یک نوع دیگر نیز اشاره نمود که از اهمیت ویژه ای برخوردار میباشد و آن بسته بندی ویژه حمل ونقل میباشد. این نوع بسته بندی نیز یک رشته و حرفه تخصصی خاص میباشد که میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
استفاده از کانتینرها امروزه در صنعت حمل و نقل دریایی و زمینی حرف اول را میزند. به گونه ای که اصلی ترین و اساسی ترین نوع حمل و نقل بین المللی را شامل میشود. کانتینرها نیز امروزه انواع مختلفی دارند که هم ویژه کالاهای معمولی بوده و هم دارای سردخانه و ویژه حمل مواد غذایی و دارویی میباشد.
یکی دیگر از انواع بسته بندیهای تخصصی در حمل و نقل اثاثیه منزل و اداری میباشد. بایستی بدانیم که حمل و نقل این گونه لوازم بخاطر نداشتن بسته بندی اولیه احتیاج به تخصص خاص و استفاده از لوازم جانبی مخصوص خود دارد که از آسیب دیدن آن جلو گیری میکند. مانند استفاده از پارچههای ضخیم (پتو، برزنت) و یا ورقههای پلاستیکی حباب دار
اثاثیه ولوازم اداری نیز احتیاج به بسته بندی و حمل خاص خود دارد. لوازم اداری جزو آن دسته از لوازمیمیباشند که شاید برای جابجایی و حمل آن نیاز به بسته بندی خاص و استفاده از جعبههای چوبی و فلزی باشد که در این مورد بایستی نظر کارشناس بسته بندی ارجحیت داشته باشد.
سخن آخر
در این نوشته ما به بررسی بسته بندی تخصصی پرداختیم. نکته پایانی این که امروزه بسته بندی به امری تخصصی تبدیل گردیده. اگر قصد استفاده از نیروی کار در امر بسته بندی و جابجایی را دارید حتما استفاده از نیروهای کار آموزش دیده را در استخدام در نظر بگیرید. خصوصا آموزش در امر بسته بندی و جابجایی لوازمیکه دارای شکل یکسان هستند و بسته بندی اولیه خود را ندارند. مانند لوازم اداری و منزل که در حفظ سلامت آن و رضایت مشتری تاثیر مستقیم و بسزایی دارد.